سانتریفیوژ تکنیکی است که برای جداسازی ذرات محلول با توجه به اندازه، شکل، چگالی، ویسکوزیته محیط و متناسب با سرعت روتور استفاده می‌شود. ذرات در یک محیط مایع معلق می‌شوند و در یک لوله سانتریفیوژ آزمایشگاهی قرار می‌گیرند. سپس لوله در یک روتور قرار می‌گیرد و با سرعت معینی می‌چرخد. چرخش روتور حول محور مرکزی باعث ایجاد نیروی گریز از مرکز بر روی ذرات معلق در سیستم تعلیق می‌شود. در ادامه مطالبی برای آشنایی با سانتریفیوژ آزمایشگاهی و انواع آن ارائه می‌کنیم.

عوامل موثر بر فرایند سانتریفیوژ

• چگالی نمونه و محلول
• دما / ویسکوزیته
• فاصله ذرات از یکدیگر
• سرعت چرخش

دو نوع روش سانتریفیوژ وجود دارد. یکی مقدماتی و هدف آن جداسازی ذرات خاص و دیگری تحلیلی است که شامل اندازه گیری خواص فیزیکی ذرات رسوب می‌شود. با چرخش روتور در سانتریفیوژ، نیروی گریز از مرکز به هر ذره در نمونه وارد می‌شود. سپس ذره با سرعتی متناسب با نیروی گریز از مرکز وارد شده به آن ته نشین می‌شود. ویسکوزیته محلول نمونه و خواص فیزیکی ذرات نیز بر سرعت ته نشینی هر ذره تأثیر می‌گذارد.

سانتریفیوژ آزمایشگاهی چیست؟

سانتریفیوژ وسیله‌ای است که با استفاده از روتور ذرات را از محلول جدا می‌کند. در زیست شناسی، این ذرات معمولاً سلول، اندامک‌های درون سلولی یا مولکول‌های بزرگ هستند که به همه آنها ذرات می‌گویند. این یکی از تکنیک‌های بسیار مفید و اغلب مورد استفاده در آزمایشگاه بیولوژی مولکولی است. از سانتریفیوژها برای جمع آوری سلول‌ها، رسوب DNA، خالص سازی ذرات ویروس و تشخیص تفاوت‌های ظریف در ترکیب مولکول‌ها استفاده می‌شود.

در یک نیروی گریز از مرکز و ویسکوزیته مایع ثابت، سرعت ته نشینی یک ذره با اندازه آن (وزن مولکولی) و با تفاوت بین چگالی ذرات و چگالی محلول متناسب است.

سانتریفیوژها به طور گسترده در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی زیست شناسی، شیمی، میکروبیولوژی، داروسازی، فناوری های نانو و بسیاری از آزمایشگاه‌های دیگر استفاده می‌شوند. شرکت آرکا راد تجارت (ARTECO) عرضه کننده انواع تجهیزات آزمایشگاهی شیمی و همچنین انواع سانتریفیوژ می‌باشد.

فرآیند رسوب گذاری

در یک محلول، ذراتی که چگالی بالاتری دارند رسوب می‌کنند.

ذرات سبک‌تر روی سطح شناور می‌شوند. هرچه اختلاف چگالی بیشتر باشد، سریعتر حرکت می‌کنند.

اگر تفاوتی در چگالی ذرات وجود نداشته باشد (شرایط ایزوپیکونیک)، ذرات ته نشین نمی‌شوند.

اجزای سانتریفیوژ

• سانتریفیوژ باید کاملاً صاف و افقی قرار گیرد تا در صورت عدم تعادل در حین کار دستگاه حرکت نکند. سانتریفیوژ باید روی یک سطح محکم و صاف قرار گیرد.
• به مسئله تعادل توجه کنید، اندازه، وزن، شکل و حجم محلول در لوله‌های مقابل باید مشابه باشد. اگر تعداد لوله‌ها فرد است، از لوله حاوی آب استفاده کنید. تعادل عمر دستگاه را افزایش می‌دهد و زغال سنگ دیرتر خراب می‌شود.
• سانتریفیوژهای میکرو و هماتوکریت نیازی به بالانس ندارند، زیرا وزن موتور بسیار بیشتر از وزن و محتویات لوله‌های مویین است و تأثیر وزن لوله مویرگی بسیار کم است و می‌توان از آن چشم پوشی کرد.
• پیچ تنظیم سرعت سانتریفیوژ باید به آرامی چرخانده شود و افزایش یابد.
• اگر صدای غیرعادی یا لرزشی شنیدید، فورا سانتریفیوژ را خاموش کنید.
• پس از استفاده از دستگاه، نگهدارنده لوله را بشویید و خشک کنید.
• تمیز کردن روزانه سانتریفیوژ و ضدعفونی آن با گلوتارآلدئید 1% توصیه می‌شود.
• برس‌ها، زغال چوب و سایر قسمت‌های دستگاه باید هر 3 ماه یکبار بررسی و در صورت لزوم تعویض شوند.
• قسمت‌های زنگ زده و خورده را بتراشید، با گازوئیل تمیز کنید و رنگ کنید.
• بلافاصله پس از شکستن یا ریختن نمونه، سانتریفیوژ را خاموش کنید. پنجره ها را باز کنید، اتاق را به مدت 15 دقیقه ترک کنید، سپس با ماسک و دستکش با ماده ضدعفونی کننده مناسب تمیز و ضدعفونی کنید.
• هرگز سانتریفیوژ را با درب باز روشن نکنید، تا دو دقیقه بعد از توقف کامل سانتریفیوژ درب را باز نکنید.
• از سرعت زیاد استفاده نکنید.

انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی

جداسازی مرحله مهمی در آزمایشگاه است. بنابراین، مهم است که ویژگی‌های سرعت و نیرو مناسب را برای نیازهای سانتریفیوژ و مشخصات فنی برنامه‌های کاربردی خود در نظر بگیرید.

1. میکرو سانتریفیوژ
2. سانتریفیوژ رومیزی کوچک
3. سانتریفیوژهای آزمایشگاهی عمومی
4. سانتریفیوژ با ظرفیت بالا
5. سانتریفیوژ با سرعت بسیار بالا
6. سانتریفیوژ اولترا
7. سانتریفیوژ یخچال دار
8. سانتریفیوژ خلاء

جمع بندی

سانتریفیوژ آزمایشگاهی که کاربرد اصلی آن جداسازی اجزای یک مخلوط مایع است. این دستگاه یکی از پرکاربردترین تجهیزات آزمایشگاهی می‌باشد که برای جداسازی سرم، ته نشینی ادرار، تهیه فیلترهای بدون پروتئین و مواردی از این قبیل استفاده می شود. اگر دستگاه سانتریفیوژ آزمایشگاهی یا تجهیزات آزمایشگاهی دیگری دارید که مثل روز اول کار نمی‌کند، پیشنهاد می‌کنم به مرکز تعمیرات تجهیزات آزمایشگاهی مراجعه کنید تا تعمیرکاران این مرکز دستگاه شما را با تجهیزات مدرن در کمترین زمان عیب یابی و تعمیر کنند.

mehrantajhiz