زلزله پدیده‌ای است که ما ساکنین کشور ایران با آن آشنا هستیم و شاید بسیاری از مردم حداقل یک بار شاهد بروز این حادثه بوده‌اند. همه ما در زمان بروز این زلزله‌ها خاطراتی در ذهن خود ثبت کرده‌ایم که بدون شک همه آن‌ها تلخ هستند. برای ما هیچ گریزی از این پدیده نیست و در کشور ما بدیهی است که در مناطق عمده‌ای در گذر زمان شاهد بروز چنین چیزی باشیم. اما می‌توان کارهایی کرد که میزان خسارات جانی و مالی را کاست و در نتیجه امنیت ساکنین ساختمان‌ها را در زمان بروز زلزله کاهش داد.

هر چه میزان ایمنی ساختمان‌ها را بالاتر ببریم میزان خسارات ناشی از زلزله را کاهش می‌دهیم. صنعت عمران مدت‌های زیادی است که در حال رشد و ترقی است و همواره از دغدغه‌های اصلی این صنعت بالا بردن میزان ایمنی است. این دغدغه تنها برای فعالان حوزه ساخت‌وساز نیست، بلکه همه ما مردم و دولت نیز دغدغه‌ای مشابه داریم.

نگاهی مختصر به زلزله های اخیر

بیایید نگاهی به زلزله‌های اخیر در کشورمان بیندازیم، برای مثال به زلزله‌های کرمانشاه، سرپل ذهاب، یا قبل‌تر از آن‌ها زلزله منجیل و زلزله بم توجه کنید. این زلزله‌ها در طی دهه‌های اخیر رخ داده و چیزی که بسیار مشهود است این است که میزان خسارات در مورد آسیب‌های وارده به سازه‌ها در گذر زمان به مراتب کمتر شده است. زلزله‌ای که در شهر بم رخ داد خسارات بسیار زیادی در مقایسه با زلزله‌های اخیر به بار آورد، هر چند که شدت زلزله تفاوت آنچنانی نداشت. این مسئله نشان دهنده این است که در طی سال ها با رویکردهایی که توسط مراجع ذیربط صورت گرفته است در تلاش بوده‌اند که میزان مقاومت و ایمنی ساختمان‌ها را بالاتر ببرند. و تا حدودی قابل قبول در این زمینه موفق نیز بوده اند. اما نکته دیگر این است که همه ما قبول داریم که ساختمان‌های ما هنوز هم از لحاظ ایمنی دارای نواقص زیادی است و راهی به نظر طولانی و بی پایان بر عهده دولت‌ها، مالکین و سازندگان کشور پیش روست. این نکته را نیز باید یادآور شد که تنها در کشور ما این موضوع وجود ندارد حتی در کشورهای پیشرفته که از لحاظ عمرانی و ساخت‌وساز صحیح از ما پیشروتر هستند شاهد این موضوع هستیم.

در زلزله‌های اخیر میزان خرابی در فندانسون اصلی کمتر بوده، یعنی اسکلت و قالب اصلی ساختمان‌ها کارآیی و عملکرد مناسبی داشتند اما همچنان قسمت‌های زیادی بود که از مقاومت قابل قبولی برخوردار نبود و سبب به وجود آمدن خسارات زیادی گردیدند. قالب اصلی ساختمان از اهمیت زیادی برخوردار است و نباید نقش بسیار اساسی آن در زمان جابه جایی و لرزه‌ها را نادیده گرفت، اما اجزای غیرسازه‌ای مانند دیوارها و راه پله‌ها، نماها و … نیز باید تقویت و مسلح شوند.

المان هایی برای تقویت دیوارها

در کشور ما برای اینکه این اجزا را تقویت کرد از دستورالعمل‌هایی باید پیروی کرد، در این دستورالعمل‌ها جامعه ساخت‌وساز ملزم به استفاده از المان‌هایی است که برای تقویت و مسلح سازی اجزای غیرسازه‌ای تدوین شده است. برای مثال می‌توان به المان میلگرد بستر اشاره کرد که بسیار دارای اهمیت می‌باشد. این المان دارای ساختاری است که سبب انسجام و یکپارچگی دیوارها می‌گردد و با قرار گرفتن در میان ملات ردیف‌ها به دیوار یکپارچگی را اهدا می‌کند و سبب می‌شود که در زمان لرزه‌ها دیوار شکم ندهد و کمتر دچار ترک خوردگی شود.

از دیگر المان‌ها می‌توان به وادارها و انواع وال پست‌ها اشاره کرد که همین موضوع در مورد آن‌ها نیز صدق می‌کند یعنی برای تقویت دیوارهای داخلی و پیرامونی ساختمان از آن‌ها استفاده می‌شود.

nikarad