معرفی

چاپ سه بعدی مبحثی است که این روزها تقریباً همه در مورد آن صحبت می‌کنند. حتما در مورد خانه‌ها، غذاها، و حتی اعضای بدن انسان که با چاپ سه بعدی تولید شده‌اند خبر‌هایی شنیده‌اید.صنعت مد و فشن نیز یکی دیگر از مواردی است که بعد از ذرات نانو تحت تاثیر چاپ سه بعدی قرار دارد. چاپ سه بعدی مد شامل تبدیل مواد متحرک و انعطاف پذیر به لباس است که برای پوشاک می‌تواند به اندازه چرخ خیاطی انقلابی باشد.

هنگامی که چاپ سه بعدی برای اولین بار در صنعت مد استفاده شد، روند کار بسیار کند بود. یکی از اولین تلاش‌ها برای پرینت یک قطعه لباس با چاپگر سه بعدی، 7 روز کامل طول کشید در حالی که چاپگر 24 ساعته کار می‌کرد. به علاوه، چاپگرهای سه بعدی در آن زمان، توانایی چاپ مواد انعطاف پذیر را نداشتند.

با این حال، تکنولوژی پیشرفت کرده است و دیگر برای چاپ یک لباس 7 روز طول نمی‌کشد. همچنین مواد چاپ نیز انعطاف پذیر شده‌اند. یکی از مواد انعطاف پذیر مورد استفاده در پوشاک ماده‌ای به نام TPU 92A-1 است که می‌توان آن را درست مثل پارچه معمولی شستشو و اتو کرد. FilaFlex نیز یکی دیگر از مواد انعطاف پذیر است که برای چاپ لباس‌های سه بعدی از آن استفاده می‌شود.

بدیهی است که اگر سازندگان پوشاک از فناوری‌های جدید استفاده کنند، لباس‌های چاپ سه بعدی بیشتری را می‌توان به مردم ارائه کرد. همینطور، چاپگر‌های سه بعدی تنها برای تولید کل ساختار لباس مورد استفاده قرار نمی‌گیرند. گاهی اوقات، از مواد چاپی سه بعدی به عنوان تزئین یا ضمائم لباس مانند دکمه‌ها یا دکمه‌های سردست استفاده می‌شود.

لباس‌های چاپ سه بعدی هنوز به اندازه الیاف رایج مانند پنبه یا لاکرا نرم و انعطاف پذیر نیستند. به همین دلیل، مصرف چاپگر سه بعدی برای فشن بیشتر شامل لوازم جانبی است. موارد زیادی از اکسسوری‌ها مانند کفش، جواهرات و عینک با طراحی‌های خلاقانه از طریق چاپگر‌های سه بعدی تولید شده‌اند. به همین دلیل، از همان ابتدا تمایل زیادی به تولید اکسسوری با استفاده از چاپگر‌های سه بعدی وجود داشت.

مزایای چاپ سه بعدی برای صنعت مد

جانشینی برای لباس‌های شخصی دوزی شده

لباس‌های طراحی شده قیمت بالایی دارند زیرا متناسب با اندام شما ساخته شده‌اند. این بدان معنی است که لباس‌های طراحی شده، منحصر به فرد هستند و به دست آوردن آن‌ها تا حدودی دشوار است. با این حال، چاپگرهای سه بعدی می توانند همه این معادلات را تغییر داده و لباس‌های طراحی شده سفارشی را در بازار به تولید انبوه برسانند. بدین صورت، آنچه که در اختیار خانواده‌های ثروتمند بوده‌است، اکنون می تواند به خانه افراد متوسط نیز انتقال یابد.

کاهش دور ریزها و سازگاری بیشتر با محیط زیست

لباس‌های چاپ شده همچنین می توانند با محیط زیست سازگار باشند و منجر به هدر رفت کمتری شوند. چرا که در طراحی سنتی، ضایعات زیادی از منسوجات وجود دارد که منجر به افزایش دور ریزها می‌شوند. همینطور، رنگ‌های مورد استفاده برای رنگ آمیزی پارچه‌ها نیز می‌توانند از منابع اصلی آلودگی آب باشند. به طور کلی، برای تولید منسوجات و پارچه آب زیادی لازم است. همچنین، آلودگی هوا در غول‌های تولید کننده پارچه مانند چین یکی از نگرانی‌های اصلی  دوست‌داران محیط زیست است. چاپ سه بعدی می‌تواند بسیاری از این مسائل را برطرف سازد.

تسریع بخشیدن به پروسه تولید

چاپ سه بعدی به طراحان این امکان را می‌دهد تا سریع‌تر نوآوری‌های خود را خلق کنند. از این رو زمان تولید می‌تواند به شدت کاهش یابد. لباس‌های پوشیدنی را می‌توان با محدودیت‌های بسیار کمی تهیه کرد. امکانات دیجیتالی چاپ سه بعدی محدودیت‌های متعددی را که طراحان در دنیای فیزیکی با آن روبرو بودند برطرف می‌کند.

برای شرکت‌های بزرگ نیز، چاپ سه بعدی می تواند از نظر سرعت ورود در بازار تغییر عمده‌ای ایجاد کند. برای مثال پوشاک را می توان ظرف 24 ساعت چاپ کرد. از آن جا که میزان تغییر سبک‌ها در طول سال‌ها افزایش یافته، توانایی آوردن هرچه سریع‌تر سبک‌های جدید به بازار، یکی از موثرترین عوامل تعیین کننده موفقیت تولیدکنندگان است. چاپ سه بعدی سرعت و کارایی لازم برای موفقیت در این صنعت در حال تکامل را فراهم می‌کند.

کاهش تولیدات انبوه در صنعت مد

یکی دیگر از تأثیرات مفید چاپ سه بعدی، امکان تولید در تعداد کم است. در روند سنتی، یک شرکت و یا تولید کننده لباس، باید از هر آیتم تولید انبوه داشته باشد تا از نظر اقتصادی تولید برای آن‌ها به صرفه باشد. با چاپ سه بعدی، اقلام را می‌توان با توجه به تقاضا و در تعداد اندک عرضه کرد. به همین دلیل، سرمایه و بودجه اولیه برای تولیدکنندگان می‌تواند تغییرات چشمگیری داشته باشد.

تهیه نمونه از طرح‌های تولید نشده، با چاپگرهای سه بعدی نیز ارزان و به صرفه است. در حقیقت، نمونه‌سازی اولیه محصولات مد با چاپگرهای سه بعدی اغلب به عنوان نمونه سازی سریع نامیده می‌شود. از این طریق سرعت نهایی شدن طرح‌ها بسیار بیشتر از روش‌های مرسوم است. علاوه بر این، بازآفرینی طراحی نیز نسبت به بازآفرینی‌هایی که با چاپگر سه بعدی انجام می‌شود، با قیمت بالاتری انجام می‌شوند.

مشکلات چاپ سه بعدی برای صنعت مد

محفوظ نماندن حق کپی محصولات مد

هیچ فناوری و اختلالی بدون نکات منفی وجود ندارد. فشن تولید شده توسط چاپ سه بعدی نیز از این قاعده مستثنی نیست. کپی رایت از این موارد است. مشابه سرقت هنری در موسیقی و فیلم، کپی برداری از طراحی‌ها نیز می‌تواند بر صنعت مد نیز تأثیر بگذارد. اشتراک غیرقانونی طرح‌های طراحان مد می‌تواند به خالق اصلی آن اثر آسیب برساند. اصالت نیز مسئله بالقوه‌ای است که می‌تواند مصرف‌کنندگان را تحت تأثیر قرار دهد. چگونه یک شخص به طور قطع می‌داند که طرحی که خریداری می‌کند حقیقتا کار طراح است؟

کاهش نیروی انسانی

از دست دادن مشاغل تولیدی در صنعت مد نیز موردی است که می‌تواند به افزایش چاپ سه بعدی مرتبط باشد. با توجه به اینکه شرکت‌های کوچک و همینطور مردم در خانه‌های خود توانایی تولید مجموعه‌هایی با تعداد محدود را دارند، مدل کسب و کار کارخانه‌های بزرگ که عادت به تولید انبوه دارند، می‌تواند به تدریج به از میان برود.به طور کلی، چاپ سه بعدی نیازمند نیروی کمتری است. بنابراین جایگزینی نیروی انسانی ارزان با ماشین آلات می‌تواند منجر به از دست دادن شغل در مناطق خاصی از جهان شود.

عدم توانایی در کنترل کیفیت

اگر افراد قصد دارند اقلام شخصی خود را چاپ کنند، کنترل کیفیت نیز می‌تواند مسئله ساز شود. شرکت‌های بزرگ به طور معمول میلیون‌ها دلار هزینه می‌کنند تا از کیفیت محصول، برخی از ویژگی‌های مهم و تصویر برند خود اطمینان پیدا کنند. با این حال، با دسترسی هر فرد به طراحی کالای مد، کنترل طراحی نهایی می‌تواند به چالشی بزرگ برای شرکت‌ها تبدیل شود. همینطور، هیچ راهی برای اطمینان از درست انجام شدن روند چاپ سه بعدی وجود ندارد. اگر درزها از بین بروند یا دکمه‌ها خراب شوند، مقصر چه کسی خواهد بود؟ مشتری در چنین شرایطی چگونه می‌تواند اجناس را مرجوع کند؟ کنترل کیفیت در جهانی غیر متمرکز بسیار دشوارتر خواهد شد.

لباس‌های برتر چاپ شده به صورت سه بعدی

سنگ‌های اقیانوس

یکی از اولین لباس‌های چاپ سه بعدی تمام قد در جهان توسط طراحان لباس ساموئل کنینگ[1] و ملیندا لووی [2]ساخته شده‌است. چیزی که این لباس را منحصر به فرد کرد این بود که کل پیراهن به صورت یک قسمت چاپ می‌شد. این لباس همچنین دارای ضمائمی با تم پری دریایی است که همگی به صورت سه بعدی چاپ شده اند.

لباس سیناپسی[3]

آنوک ویپرچت[4]، طراح مشهور، وقتی صحبت از لباس‌های چاپ سه بعدی پیشرفته می‌شود شخصیتی شناخته شده است. او در تولید این لباس از یک پلتفرم محاسباتی فشرده برای ضبط داده‌ها و ایجاد عملکرد‌های مختلف در لباس استفاده کرده‌است. به عنوان مثال، یک سنسور سطح تمرکز و دقت پوشنده را نشان می‌دهد. اگر پوشنده در حال انجام کار پیچیده‌ای باشد که برای مدت طولانی نیاز به تمرکز زیادی داشته‌ باشد، لباس به افراد دیگر در مورد پوشیدن هشدار می‌دهد تا مزاحم استفاده کننده نباشد. یک حسگر دیگر نیز، نزدیکی افرادی را که به طرف پوشنده می‌آیند ردیابی می‌کند. اگر شخصی بیش از حد به پوشنده نزدیک شود، طوری که گویا به فضای شخصی فرد استفاده کننده حمله می‌کند، بخشی از لباس روشن می‌شود تا به او نشان دهد که باید دور شود.

لباس دودی

یکی دیگر از لباس‌های مشهوری که آنوک ویپرچت تولید کرده‌است، لباس دودی است. هنگامی که کسی نزدیک پوشنده قدم می‌گذارد این لباس دودی را از خود آزاد می‌کند. به این دلیل که به شخصی که در حال نزدیک شدن است، هشدار دهد تا وارد حریم شخصی فرد نشود.

کت بدون درز برند مینیستری آو سوپلای[5]

تصور کنید کتی که پوشیده‌اید آنقدر راحت است که احساس می‌کنید لباسی راحتی بر تن دارید. این برند کتی را با چاپگر سه بعدی بیرون داد و قیمت آن را 250 دلار اعلام کرد که در همان زمان فروخته شد. دلیل استقبال باورنکردنی این بود که آن کت هیچ درزی نداشت. در واقع از آنجا که این کت توسط چاپگر سه بعدی تولید شده بود، هیچ احتیاجی به درز نداشت. این کت همچنین می‌تواند برای شکل و اندازه اندام هر فرد به صورت سفارشی تولید شود. به علاوه، هر بار که این لباس ساخته می‌شود، حدود 15-30٪ از مواد اولیه نیز صرفه جویی می‌شود. زیرا یک ماشین بافندگی رباتیک سه بعدی این کت‌ها را به وجود می‌آورد. راحتی و هزینه پایین تولید، آن را به یک کت منحصر به فرد تبدیل کرده‌است.

لباس عنکبوتی

آنوک ویپرچت موفق شده‌است با استفاده از سنسورها و فن‌آوری، سبک جدیدی از چاپ سه بعدی را به‌وجود آورد. او لباسی را تحت عنوان عنکبوتی 2.0 تولید کرده‌است که شدت تنفس فرد استفاده‌کننده را نشان می‌دهد. اگر تنفس سنگین شود، بازوهای رباتیک روی لباس مانند پاهای عنکبوت باز می‌شوند تا از پوشنده دفاع کنند.

آینده چاپگر‌های سه بعدی در صنعت مد و لباس

وجود چاپگرهای سه بعدی در صنعت مد و لباس قطعا فواید زیادی دارد. طراحان و تولیدکنندگان مد که قصد دارند از چاپگرهای سه بعدی برای ساخت جواهرات، لوازم جانبی و لباس استفاده کنند، باید زمان و هزینه زیادی را صرف یادگیری نرم افزارهای مدل‌سازی کنند. به محض متداول شدن چاپ سه بعدی، ممکن است شرایطی پیش بیاید که هرکسی بتواند به راحتی از الگوهای آماده چاپ لباس در خانه‌های خود استفاده کند. همچنین این فرآیند می‌تواند توسط تولیدکنندگان به صورت سفارشی انجام شود.

موسسات مشهور مد و مدارس طراحی لباس در سراسر جهان دارای چاپگرهای سه بعدی هستند. آن‌ها همچنین دوره‌هایی را در زمینه مد چاپ سه بعدی ارائه می‌دهند. این موسسات یادگیری امکان دسترسی دانش آموزان به فناوری‌های اسکن بدن و فناوری‌های پوشیدنی را برای دانشجویان فراهم می‌کنند. این احتمال نیز وجود دارد که برخی از این دانشجویان، با قرار گرفتن در معرض فناوری‌های جدید، محصولات مد چاپ سه بعدی را به بازار عرضه کنند که جریان اصلی این مفهوم را تسریع می‌بخشد.

در هر صورت، چه برای مصارف خانگی و چه برای عرضه به بازار، به نظر می‌رسد آینده این تکنولوژی بسیار روشن است و تغییرات بسیاری در نحوه ارائه پوشاک به بازار رخ خواهد داد.

[1] Samuel Canning

[2] Melinda Looi

[3] Synapse Dress

سیناپس به معنی محل تماس دو عصب است.

[4] Anouk Wipprecht

[5] Ministry of Supply

[6] Smoke Dress

سونیا کرمانی

من سونیا کرمانی کارشناس ارشد طراحی پارچه و لباس هستم. علاقمند به نوشتن و تولید محتوای فارسی و انگلیسی هستم. متخصص و علاقمند به تولید مقالات سئو در زمینه طراحی لباس، طراحی داخلی منازل، مدیا و کسب و کار می باشم.

Twitter