علف، گل، حشیش و وید همگی نام‌هایی هستند که به یک دراگ رایج که از گیاه شاهدانه به دست می‌آید، نسبت می‌دهند. این مخدر به اشکال مختلفی استفاده می‌شود که رایج‌ترین شکل آن به صورت سیگار دست‌ساز و کاغذپیچ است. سال‌ها است که نگرانی‌هایی در خصوص عوارض مصرف گل وجود دارد و این موضوع مورد بحث بوده است و به نظر نمی‌رسد که به این زودی‌ها هم این بحث‌ها به جای قابل قبولی برسند.

این روزها هرچند بحث در خصوص اینکه استفاده از ماریجوانا بی‌ضرر است یا نه همچنان ادامه دارد و مضرات و مزایای استفاده از این دراگ هنوز کاملا مشخص نیست اما شاهد این هستیم که مصرف گل در برخی از کشوها قانونی اعلام شده است و خود دولت در سود فروش این دراگ سهیم می‌باشد. از ژانویه 2022 حدود 20 تا از ایالات متحده، فروش ماریجوانا را قانونی اعلام کردند.  تنها 4 ایالت باقی مانده با فروش قانونی گل مخالف هستند. آیا این بدان معنا است که استفاده از ماری‌جوانا کاملا بی‌ضرر است؟ در این مقاله قصد داریم در خصوص عوارض مصرف گل صحبت کنیم  و ببینیم که استفاده دائم این دراگ چه تاثری بر بدن و مغز مصرف کننده دارد. با ما همراه باشید.

حالا که دولت‌های ایالتی می‌بینند که روند قانونی کردن ماری‌جوانا چه سود سرشاری برای آن‌ها به همراه دارد، احتمالا روند قانونی کردن این دراگ همچنان ادامه خواهد داشت. هر چند ماریجوانا در قانون دولت فدرال همچنان یک ماده مخدر است، اما در حال حاضر این ماده در صنعت پزشکی پذیرفته شده است و پتانسیل بالایی هم برای سومصرف ندارد. از طرفی به نظر می‌رسد که موضع دولت فدرال برای قانونی اعلام کردن ماریجوانا، انجام مطالعات و جمع‌آوری داده‌های مختلف است و اینکه متوجه شود که این دراگ چه عوارض جانبی دارد و آیا یک گیاه تفریحی کم خطر است یا نه؟ انجام مطالعات در مقیاس بزرگ برای دانشگاه‌ها و برخی از رسانه‌های علمی نسبتا دشوار است. نظرسنجی‌های ملی گزارش داده‌اند که نزدیک به 50 میلیون فرد حداقل در سال از ماری‌جوانا استفاده می‌کنند.

نکته‌ای که نباید از آن غافل شد این است که ماری‌جوانا‌های امروزی بسیار قدرتمند‌تر از سویه‌های قدیمی‌تر هستند و محصولات افزودنی مانند  cannabis vape concentrates و edibles باعث شده اند که این گیاه سطح THC بسیار بالایی داشته باشد که ماده اصلی روان‌گردان در ماری‌جوانا است. علاوه بر این هر کس ماری‌جوانا را به روش‌های مختلف در سنین مختلف و با سطح تحمل متفاوت کشف یا استفاده می‌کند. به این ترتیب تاثیری که این گیاه روی هر کس دارد، متفاوت خواهد بود. به همین دلیل است که درک مزایا و معایب این گیاه اصلا آسان نیست. در ادامه یازده مورد از عوارض جانبی منفی استفاده از ماری‌جوانا را بررسی می‌کنیم.

نشانه‌های اولیه

از جمله عوارض مصرف گل نشانه‌های اولیه مصرف این دراگ است که شامل موارد زیر می‌باشد.:

• وحشت
• اضطراب
• بدبینی
• بی‌توجهی و عدم تمرکز
• مشکلات یادگیری
• مشکل در تفکر
• مشکل در حافظه
• هماهنگی ضعیف عضلات و اندام‌ها
• افزایش ضربان قلب
• حواس‌پرتی
• قرمز شده چشم‌ها
• تورم پلک‌ها
• خشکی دهان

درکنار سرزندگی اولیه که این ماده مخدر ایجاد می‌کند، علائم ابتدایی بالا هم در فرد مصرف کننده مشاهده می‌شود که در جای خود نشانه‌های آزاردهنده‌ای می‌باشند و ممکن است در اجتماع هم برای فرد، مشکلاتی ایجاد کنند.

مشکلات رشد مغز در افراد مسن‌تر

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد سیگار کشیدن یا مصرف ماریجوانا برای افراد نوجوان یا بزرگ سال پیش از اینکه مغز کاملا رشد کرده باشد، یعنی قبل از 25 سالگی، می‌تواند تاثیرات منفی روی رشد مغز داشته باشد. در یک مطالعه و بررسی عکس‌های مغز، بی‌نظمی روی قطر جلویی مغز در ناحیه‌ای از مغز که در تصمیم‌گیری درگیر است، مشاده می‌شود. درحالی که این ناحیه از مغز به طور طبیعی با بالا رفتن سن رشد می‌کند، اما در نوجوانان و جوانانی که گل می‌کشند، این قشر نازک‌تر است و می‌تواند در سنین بزرگ سالی هم ماندگار باشد. این ایده که گل روی مغز نوجوان در بزرگ‌سالی تاثیر دارد، یکی از عوارض هشدار دهنده استفاده از ماریجوانا است . بنابراین علاوه بر اینکه باید افراد بزرگ‌سال را از استفاده از گل برحذر داشت، باید تاکید کرد که کودکان و نوجوانان به هیچ وجه از این دراگ استفاده نکنند.

احتمال ابتلا به افسردگی

طبق گفته‌های کلینیکی مایو، مطالعات نشان داده‌اند که مصرف ماریجوانا باعث افزایش احتمال ابتلا به افسردگی می‌شود. درحالی که هیچ مدرک مشخصی در این باره وجود ندارد که مصرف گل مستقیما باعث ابتلا به افسردگی شود، اما این فرضیه از نظر آماری قابل اثبات است. البته جالب است که کسانی که پیش از این به افسردگی مبتلا بوده‌اند، برای کاهش علائم بیماری خود ماری‌جوانا استفاده می‌کنند و این کار در ابتدا کمک‌کننده است اما با گذشت زمان، افسردگی اغلب برمی‌گردد و می‌تواند علائم شدیدتری از اول داشته‌باشد.

خطرات بیشتر در خصوص مسائل اجتماعی

با اینکه گفته می‌شود ماریجوانا باعث تسکین و ایجاد آرامش می‌شود، THC به خصوص در سطح قدرتمند روانگردان، می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد اضطراب در فرد باشد. کسانی که اختلال اضطراب دارند، در معرض خطر اضطراب ناشی از مصرف گل هستند و بهتر است از مصرف گل و ماریجوانا خودداری کنند. حتی مصرف گل ممکن است در برخی از افراد یک آرامش کوتاه مدت در پی داشته باشد و بعد از گذشت مدتی، نمودار اضطراب در فرد با شدت بیشتری بالا برود. اما همین آرامش نسبی در نهایت باعث تحریک فرد برای استفاده مجدد از ماری‌جوانا شود و اعتیاد ناسالم ایجاد کند.

خطر ابتلا به اختلالات روانپزشکی مانند پارانویا و اسکیزوفرنی

مطالعات نشان می‌دهند که افرادی که روزانه ماریجوانا مصرف می‌کنند تا 5 برابر بیشتر در معرض ابتلا به نوعی اختلال روانپزشکی هستند. کسانی که سابقه خانوادگی مشکلات روانی مانند اسکیزوفرنی دارند، برای درمان و کاهش علائم بیماری‌ها وسوسه می‌شوند تا از ماریجوانا استفاده کنند چرا که HTC ممکن است با ایجاد برخی از تغییرات شیمیایی در مغز تا مدتی این مشکلات را کاهش دهد اما آمارها نشان داده‌اند که مصرف کنندگان این ماده بعد از دوره طلایی مصرف دراگ، دچار اختلالات روانی با علائم شدیدتر می‌شوند. بدبینی و پارانویا یکی از عوارض مصرف گل است که مصرف کنندگان قدیمی درگیر آن می‌شوند. البته همانطور که گفتیم، علائم مصرف گل نسبت به فرد مصرف کنده و شرایط فیزیکی و سن و دیگر متغیرها، می‌تواند متفاوت باشد.

مشکلات حافظه و عملکرد شناختی

ماده اصلی روانگردان در گل HTC است که خود را به گیرنده‌های کانابینوئید و مناطقی از مغز مانند هیپوکامپ ، آمیگدال و قشر مغزی که به حافظه مربوط است، متصل می‌کند. به همین خاطر است که مصرف کنندگان ماریجوانا معمولا دچار اختلال کوتاه مدت در عملکرد روانی یا عملکردهای بدنی که نیاز به فکر آگاهانه برای انجام دارند، مانند رانندگی، می‌شوند. این دراگ همچنین در کوتاه مدت روی حافظه کاری فرد و عملکرد اجرایی او هم موثر است. اگرچه این مطالعات پراکنده هستند اما برخی از کارشناسان معتقدند که عوارض جانبی ماری‌جوانا روی حافظه کوتاه مدت تنها با استفاده طولانی مدت و منظم اتفاق میفتد.

آسیب به ریه

گذشته از آسیب‌های مغزی، گل به خاطر نوع استفاده آن که به صورت سیگار است، باعث آسیب دیدن ریه می‌شود. اگرچه گل به اندازه سیگار مخرب نیست اما گل و گیاه شاهانه سرطان‌زا است و در کنار گرما و دود می‌تواند باعث آسیب به مجاری هوایی در ریه‌ها شود. انجمن ریه آمریکا خواستار مطالعات بیشتر در خصوص تاثیرات مصرف گل روی ریه است. همچنین گفته می‌شود که مصرف منظم ماری‌جوانا می‌تواند باعث بروز برونشیب مزمن شود و افراد را در معرض ابتلا به عفونت‌های ریه قرار دهد.

سندرم هیپرمز کانابینوئید (CHS)

اگرچه سندرم هیپرمز کانابینوئید (CHS) هنوز هم نادر است اما علائم و نشانه‌های بیماری بسیار ناخوشایند بوده و آزار دهنده است و تعداد کسانی که آن را تجربه می‌کنند، همواره در حال رشد است. THC فراتر از تاثیرگذاری روی شیمی مغز، همچنین می‌تواند باعث تغییراتی در دستگاه گوارش فرد شود. به خصوص در کسانی که روزانه ماری‌جوانا یا سیگار استفاده می‌کنند، این یکی از عوارض مصرف گل بیشتر مشهود است. این بیماری باعث تهوع، استفراغ، کم‌آبی و گرفتگی شکم می‌شود. این بیماری هنوز دارویی ندارد و استفاده از ماری‌جوانا علائم بیماری را ماندگارتر و شدیدتر می‌کند.

آسیب‌های قلبی و عروقی

مطالعات نشان می‌دهند که افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی موجود اگر از ماری‌جوانا استفاده کنند، دردهای شدیدتری در قفسه سینه تجربه می‌کنند. عوارض جانبی استفاه از گل و کانابینوئیدها باعث بالا رفتن ضربان قلب شده و گشاد شدن رگ‌های خونی را به همراه دارد. همچنین مقالاتی که دانشگاه هاروارد منتشر کرده است نشان داده است که خطر حمله قلبی در یک ساعت بعد از مصرف گل بیشتر است.

کاهش تولید تستوسترون

برخی از سویه‌های شاهدانه امروزی مقادیر زیادی HTC دارد که روند تولید تستوسترون را در بدن کندتر می‌کند. سطح تستوسترون همچنین می‌تواند چندین عوارض ناخواسته در پی داشته‌باشد. مواردی مانند کمبود انرژی، بالا رفتن وزن و قوای جنسی کمتر از عوارض مصرف گل است. سطح تستوسترون در افراد سالم در صورت استفاده مداوم از ماری‌جوانا کمتر شده و رو به کاهش می‌رود.

اعتیاد به مصرف ماریجوانا

 از دیگر عوارض مصرف گل اعتیاد پیدا کردن به آن است. به این ترتیب این افراد در کنار عوارض جانبی منفی مصرف گل، دچار اعتیاد به آن هم می‌شوند. درواقع گل در همه افراد باعث ایجاد اعتیاد نمی‌شود اما مطالعات نشان داده‌اند که حداقل 10 درصد از مصرف کنندگان گل، درگیر اعتیاد به این ماده می‌شوند.

مصرف گل خواص مثبت هم دارد

تمام علائم مصرف گل، منفی نیستند. این گیاه در کنار HTC همچنین CBD هم تولید می‌کند که هیچ جلوه روانگردانی ندارد و تصور می‌شود که این ترکیب خواص مفیدتری دارد. خیلی از افراد جامعه پزشکی قبلا موافق بودند که گل برخی از خواص و مزایای مثبت را دارد. به همین خاطر این دراگ مصرف پزشکی هم دارد. مصرف گل روی تحمل انواع درد موثر است و همچنین برای درمان اشکال خاصی از صرع هم مفید است. بسیاری از بیماران سرطانی عوارض جانبی مثبت گل را در طی شیمی‌درمانی و انواع دیگر درمان تجربه کرده‌اند. اگر بخواهیم یک لیست کوتاه از مزایای مصرف ماری‌جوانا عنوان کنیم، باید لیست زیر را بیان کنیم:

• کاهش درد مزمن
• درمان گلوکوم
• کاهش حالت تهوع و استفراغ در بیماران سرطانی
• کاهش علائم مولتیپل اسکلروزیس
• کمک به درمان برخی از انواع صرع و تشنج

مطالعه مزایا و معایب این گیاه و آگاهی از آن‌ها باعث می‌شوند که فرد با شناخت بیشتری تصمیم به مصرف یا عدم مصرف این ماده بگیرد. در انتخاب این دراگ همواره باید به زمان و مکان توجه داشته‌باشید.

میزان شدت عوارض مصرف گل

شدت عوارض جسمانی استفاده از گل به موارد متعددی وابسته است که شامل وضعیت جسمانی فرد، سابقه مصرف قبلی، شیوه مصرف، میزان نیرومندی مخدر و نوع موادی که در حین کشت و آماده‌سازی با ماری‌جوانا ترکیب شده است، وابسته است.

آیا ماری‌جوانا اعتیادآور است؟

متاسفانه خیلی‌ها اصرار دارند که ماری‌جوانا را به عنوان یک ماده بی‌خطر و گیاهی معرفی کنند که خطری برای کسی ایجاد نمی‌کند. این درحالی است که بیش از 400 نوع ماده مضر و اعتیادآور درون این گیاه وجود دارند. HTC عامل اصلی ایجاد سرخوشی در این گیاه است که حس رهایی و خوشی کاذب ایجاد می‌کند و همین رضایت مقطعی باعث علاقه‌مندی جوانان و میل به مصرف دوباره آن شده‌است.

همانطور که در بالا هم گفتیم، همه کسانی که از ماری‌جوانا استفاده می‌کنند، به آن معتاد نمی‌شوند. اما مطالعات نشان می‌دهند که مصرف طولانی مدت ماری‌جوانا می‌تواند باعث ایجاد اعتیاد به این ماده شود. محققان می‌گویند که این ماده به دو صورت باعث ایجاد اعتیاد می‌شود. اول اینکه این ماده باعث ایجاد اختلال در برخی از ابعاد زندگی شود و باز هم فرد به مصرف آن ادامه دهد. دوم اینکه در صورتی که فرد دیگر این ماده را استفاده نکند، علائم ترک را نشان بدهد. مطالعات موسسه ملی سومصرف مواد مخدر نشان می‌دهد که 9 درصد کسانی که از ماری جوانا استفاده می‌کنند، در نهایت به این ماده معتاد می‌شوند.

خاطره سرایی

خاطره سرایی هستم. متولد 1372 و کارشناس بیوتکنولوژی از دانشگاه سراسری کاشان. در زمینه ترجمه و سئو فعالیت دارم و از انجام آن‌ها لذت می‌برم. ورزش، خوشنویسی و نوشتن از علاقه‌مندی‌های شخصی من هستند. امیدوارم از خواندن مقالات من لذت ببرید و آن‌ها را به اشتراک بگذارید.