اختلالات روانی میتواند همهی افراد را فارغ از جنسیت، سن، نژاد و یا موقعیت اجتماعی-اقتصادی تحت تاثیر قرار دهد. اختلالات روانی میتوانند طیفی از اختلالات خفیف و شدید را شامل شوند و مانند هر بیماری دیگری، عوامل زیادی میتوانند باعث ایجاد این بیماریها شوند. افراد مبتلا به اختلالات روانی به دلیل تغییر افکار، خلق و خوی یا رفتارشان برای کنار آمدن با زندگی روزمره تلاش میکنند. بر اساس نتایج یافتههای علمی، بیش از 50 درصد از افراد در طول زندگی خود به بیماری روانی مبتلا میشوند. در حالی که اختلالات روانی زیادی وجود دارد، برخی از آنها شایعتر از سایرین هستند. در زیر رایج ترین اختلالات روانی که بزرگسالان را تحت تاثیر قرار میدهند آورده شده است.
فهرست
رایج ترین اختلالات روانی
1. اختلالات اضطرابی
اختلالات اضطرابی با ترس و نگرانی بیش از حد و اختلالات رفتاری مرتبط مشخص میشوند. علائم آنقدر شدید هستند که منجر به ناراحتی زیاد یا اختلال قابل توجه در عملکرد میشود. انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی وجود دارد، مانند: اختلال اضطراب فراگیر (که با نگرانی بیش از حد مشخص میشود)، اختلال هراس (که با حملات پانیک مشخص میشود)، اختلال اضطراب اجتماعی (که با ترس و نگرانی بیش از حد در موقعیتهای اجتماعی مشخص میشود)، اختلال اضطراب جدایی (که با ترس یا اضطراب مفرط در مورد جدایی از افرادی که فرد با آنها پیوند عاطفی عمیقی دارد مشخص میشود). راهکارهای درمانی موثری برای این اختلال وجود دارد و بسته به سن و شدت بیماری، ممکن است دارو نیز برای درمان آن تجویز شود. اضطراب یکی از رایج ترین اختلالات روانی است.
2. افسردگی
افسردگی با نوسانات خلقی معمولی و پاسخهای عاطفی کوتاه مدت به چالشهای زندگی روزمره متفاوت است. در طول یک دوره افسردگی، فرد بیشتر اوقات، تقریبا هر روز، حداقل به مدت دو هفته، خلق افسرده (احساس غمگینی، تحریک پذیری، پوچی) یا از دست دادن لذت یا علاقه به فعالیت ها را تجربه میکند. افسردگی چندین علامت دیگر نیز دارد که ممکن است شامل تمرکز ضعیف، احساس گناه مفرط یا کم ارزش بودن، ناامیدی نسبت به آینده، اندیشیدن به مرگ یا خودکشی، اختلال در خواب، تغییر در اشتها یا وزن و احساس خستگی یا تحلیل رفتن انرژی شود. افراد مبتلا به افسردگی بیشتر در معرض خطر خودکشی هستند.
3. اختلال دو قطبی
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی دورههای افسردگی متناوب را با دورههایی از علائم شیدایی تجربه میکنند. در طول یک دوره افسردگی، فرد تقریبا هر روز، خلق افسرده (احساس غمگینی، تحریک پذیری، پوچی) یا از دست دادن لذت یا علاقه به فعالیتها را تجربه میکند. علائم شیدایی ممکن است شامل سرخوشی یا تحریکپذیری، افزایش فعالیت یا انرژی و علائم دیگری مانند افزایش پرحرفی، افزایش عزت نفس، کاهش نیاز به خواب، حواسپرتی و بیپروایی تکانشی باشد. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی در معرض خطر بیشتری برای خودکشی هستند. با این حال گزینههای درمانی مؤثری از جمله آموزش روانی، کاهش استرس و تقویت عملکرد اجتماعی و دارو وجود دارد.
4. اختلال استرس پس از سانحه
شیوع اختلال استرس پس از سانحه و سایر اختلالات روانی در محیط های متاثر از تعارض، زیاد است. اختلال استرس پس از سانحه ممکن است پس از قرار گرفتن در معرض یک حادثه یا مجموعهای از حوادث بسیار تهدید کننده یا هولناک ایجاد شود. این اختلال با موارد زیر مشخص میشود:
1) تجربه مجدد حادثه یا حوادث آسیب زا در زمان حال (خاطرات مزاحم و آزاردهنده، فلاش بک یا کابوس)
2) اجتناب از افکار و خاطرات مربوط به حادثه (ها)، یا اجتناب از فعالیتها، موقعیتها یا افرادی که یادآور حادثه هستند. این علائم حداقل برای چند هفته باقی میمانند و باعث اختلال قابل توجه در عملکرد میشوند. درمان روانشناختی موثری وجود دارد.
5. اسکیزوفرنی
امید به زندگی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی 10 تا 20 سال کمتر از سایر افراد است. اسکیزوفرنی با اختلالات گسترده در ادراک و تغییر در رفتار مشخص می شود. علائم ممکن است شامل هذیان های مداوم، توهمات، افکار آشفته، رفتار بسیار آشفته یا بی قراری شدید باشد. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است مشکلات مداومی را در عملکرد شناختی خود تجربه کنند. با این حال، طیف وسیعی از گزینههای درمانی مؤثر از جمله دارو، آموزش روانی، مداخلات خانوادگی و توانبخشی روانی-اجتماعی وجود دارد.
6. اختلالات خوردن
اختلالات خوردن، مانند بی اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی، شامل خوردن غیرعادی و مشغلهی فکری نسبت به غذا و همچنین نگرانیهای آشکار در مورد وزن و شکل بدن است. علائم یا رفتارهای خطرناک باعث آسیب قابل توجه به سلامتی، ناراحتی قابل توجه یا اختلال قابل توجه در عملکرد میشود. بی اشتهایی عصبی اغلب در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع میشود و با مرگ زودرس به دلیل عوارض پزشکی یا خودکشی همراه است. افراد مبتلا به پرخوری عصبی به طور قابل توجهی در معرض خطر مصرف مواد، خودکشی و عوارض سلامتی هستند. گزینههای درمانی موثری وجود دارد، از جمله درمان مبتنی بر خانواده و درمان مبتنی بر شناخت.
7. رفتار مخرب و اختلالات غیراجتماعی
این اختلال که به نام اختلال سلوک نیز شناخته میشود، یکی از دو اختلال رفتاری مخرب و اختلالات غیراجتماعی است و دیگری اختلال نافرمانی مقابلهای است. رفتار مخرب و اختلالات غیراجتماعی با مشکلات رفتاری مداوم مانند سرپیچی یا نافرمانی مداوم نسبت به رفتارهایی که دائماً حقوق اولیه دیگران یا هنجارها، قوانین یا قوانین اصلی متناسب با سن را نقض میکند، مشخص میشود. شروع اختلالات مخرب و غیراجتماعی معمولاً، هرچند نه همیشه، در دوران کودکی است. درمانهای روانشناختی مؤثری وجود دارد که اغلب شامل والدین، مراقبان، و معلمان میشود، حل مسئله شناختی یا آموزش مهارتهای اجتماعی.
8. اختلالات رشد عصبی
اختلالات عصبی رشدی، اختلالات رفتاری و شناختی هستند، که در طول دوره رشد به وجود میآیند و شامل مشکلات قابل توجهی در یادگیری و اجرای عملکردهای فکری، حرکتی، زبانی یا اجتماعی خاص میشوند. اختلالات رشد عصبی شامل اختلالات رشد عقلانی، اختلال طیف اوتیسم و اختلال نقص توجه و بیش فعالی است. اختلال نقص توجه و بیش فعالی با الگوی مداوم بی توجهی و/یا بیش فعالی-تکانشگری مشخص میشود که تأثیر منفی مستقیمی بر عملکرد تحصیلی، شغلی یا اجتماعی دارد. اختلالات رشد فکری با محدودیتهای قابل توجهی در عملکرد فکری و رفتار انطباقی مشخص میشود که به مشکلاتی در مهارتهای مفهومی، اجتماعی و عملی روزمره اشاره دارد که در زندگی روزمره انجام میشود. اختلال طیف اوتیسم گروه متنوعی از شرایط را شامل میشود که با درجهای از دشواری در ارتباطات اجتماعی و تعامل اجتماعی متقابل و همچنین الگوهای مداوم محدود، تکراری و غیرقابل انعطاف رفتار، علایق یا فعالیتها مشخص میشود. گزینههای درمانی موثر شامل مداخلات روانی اجتماعی، مداخلات رفتاری، کاردرمانی و گفتار درمانی وجود دارد. برای تشخیصهای خاص و گروههای سنی خاص، ممکن است دارو نیز در نظر گرفته شود.
9. اختلالات شخصیتی
افرادی که دچار اختلالات شخصیتی هستند رفتار و افکارشان منطبق و سازگار با فرهنگ جامعه نیست که این خود سبب ناراحتی یا مشکلات عملکردی میشود و در طول زمان ادامه مییابد. اختلالات شخصیتی معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع میشود و باعث ایجاد تنش و یا مشکلاتی در عملکرد میشود. در صورت عدم درمان، اختلالات شخصیت میتواند طولانی مدت باشد.
10. اختلال مصرف مواد
اختلال مصرف مواد یک وضعیت پیچیده است که در آن علیرغم پیامدهای مضر، مصرف بی رویه یک ماده وجود دارد. افراد مبتلا به اختلال مصرف مواد تمرکز شدیدی به مصرف مواد خاصی مانند الکل، تنباکو یا مواد غیرقانونی دارند تا جایی که توانایی فرد برای عملکرد روزمره مختل میشود. افراد حتی زمانی که میدانند این ماده باعث ایجاد مشکل میشود، به استفاده از آن ادامه میدهند. شدیدترین نوع آن گاهی اوقات اعتیاد نامیده میشود.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به اختلال روانی هستند؟
در هر زمان، مجموعه متنوعی از عوامل فردی، خانوادگی، اجتماعی و ساختاری ممکن است برای محافظت و یا به خطر انداختن سلامت روان دست به دست هم دهند. اگر چه اکثر مردم انعطاف پذیر هستند، اما افرادی که در معرض شرایط نامطلوب – از جمله فقر، خشونت، ناتوانی و نابرابری هستند – در معرض خطر بیشتری قرار دارند. عوامل محافظتی و خطر شامل عوامل روانشناختی و بیولوژیکی فردی مانند مهارتهای عاطفی و همچنین ژنتیک است. بسیاری از عوامل خطرزا و یا حفاظتی از طریق تغییرات در ساختار و یا عملکرد مغز تحت تأثیر قرار میگیرند.
سیستم های درمانی و حمایت اجتماعی
سیستمهای درمانی هنوز به اندازه کافی به نیازهای افراد مبتلا به رایج ترین اختلالات روانی پاسخ ندادهاند و به میزان قابل توجهی از کمبود منابع رنج میبرند. شکاف بین نیاز به درمان و ارائه آن در سراسر جهان گسترده است. و هنگام ارائه خدمات اغلب از نظر کیفیت ضعیف است. به عنوان مثال، تنها 29 درصد از افراد مبتلا به روان پریشی و تنها یک سوم از افراد مبتلا به افسردگی، مراقبتهای رسمی مربوط به سلامت روان دریافت میکنند.
افراد مبتلا به اختلالات روانی همچنین به حمایت اجتماعی از جمله حمایت در گسترش و حفظ روابط شخصی، خانوادگی و اجتماعی نیاز دارند. افراد مبتلا به اختلالات روانی ممکن است برای برنامههای آموزشی، اشتغال، مسکن و مشارکت در سایر فعالیتهای مهم به حمایت نیاز داشته باشند.
0 Comments