توانمندسازی زنان را می‌توان به ارتقای احساس ارزشمندی زنان، توانایی آن‌ها در تعیین انتخاب‌های خود و حق تأثیرگذاری بر تغییرات اجتماعی برای خود و دیگران تعریف کرد. این به‌طور نزدیک با توانمندسازی زنان همسو است – یک حق اساسی بشر که برای دستیابی به جهانی صلح‌آمیزتر و مرفه نیز کلیدی است.

در کشورهای غربی، توانمندسازی زنان اغلب با مراحل خاصی از جنبش حقوق زنان در تاریخ همراه است. این جنبش تمایل دارد به سه موج تقسیم شود، اولین موج در قرن 19 و اوایل قرن 20 آغاز شد که در آن حق رای یک ویژگی کلیدی بود. موج دوم دهه 1960 شامل انقلاب جنسی و نقش زنان در جامعه بود. فمینیسم موج سوم اغلب در دهه 1990 آغاز شده است.

توانمندسازی زنان و ارتقای حقوق زنان به عنوان بخشی از یک جنبش بزرگ جهانی ظاهر شده است و در سال‌های اخیر به پیشرفت خود ادامه می‌دهد. روزهایی مانند روز جهانی توانمندسازی زنان نیز در حال افزایش است. اما علی‌رغم پیشرفت‌های فراوان، زنان و دختران همچنان با تبعیض و خشونت در هر بخش از جهان روبرو هستند.

حق تحصیل و آموزش برابر

شاید اولین مسئله‌ای که در بحث توانمندسازی زنان و دختران جامعه با آن رو به رو می‌شویم، بحث حق تحصیل و آموزش برابر باشد. بگذارید برای مثال، به یک مسئله خانوادگی رجوع کنم. مادر من عاشق درس خواندن بود و هنوز هم هست، اما وقتی با هم مشغول تماشای فیلم هستیم، من مجبورم در بعضی از مواقع زیرنویس فیلم را برای او بخوانم، زیرا او سواد خواندن و نوشتن ندارد. دلیلش چیست؟ دایی بزرگ من! وقتی مادر من قصد داشت به مدرسه برود، دایی من این اجازه را به او نداد و از آن جایی که خانواده‌های ایرانی به نوعی مردسالاری را در دستور کار قرار داده‌اند، کسی برای گرفتن حق مادر من قدمی برنداشت و مادر من به خاطر تعصب بیجا از تحصیل باز ماند!

کسی چه می‌داند، شاید مادر من می‌توانست در یکی از بهترین دانشگاه‌های ایران تحصیل کند و موفقیت‌های بسیار کسب کند ولی…

یکی از نشانه‌های کشورهای عقب‌افتاده و جهان‌سومی، نگاه کردن به زن فقط و فقط به عنوان یک ابزار جنسی است. خوشتان بیاید یا نه، این نگاه نسل‌ها در ایران رواج داشته است ولی بسیار خوشنودم که بگویم که اکثر جوان‌های متولد در دهه‌های هفتاد و هشتاد از این تابوی حال بهم زن فراری هستند و زن را یک انسان می‌دانند، نه یک عروسک جنسی!

نمونه های جهان سومی ها

شاید بهترین مثال برای این ضایع کردن حق تحصیل برای دختران، افغانستان تحت حکومت “طالبان” است. طالبان، مدتی بعد از به دست گرفتن قدرت تحصیل دختران را محدود به تحصیلات ابتدایی کرد. واقعاً برای افغانستان هیچ نامی بهتر از افغانستان وجود ندارد. افغان به معنی ناله و زاری است و به نظر می‌رسد که مردم این کشور همیشه باید درگیر مهاجرت یا اسارت باشند!

شاید برایتان سوال باشد که اصلاً چرا باید طالبان با تحصیلات عالی برای زنان جامعه مخالف باشد، در جواب باید بگوییم که طالبان اصلاً زن را در قامت یک انسان نمی‌بیند، بلکه زن را جزو مایملک خود می‌دانند. یعنی در باور و ایدئولوژی آن‌ها فرقی بین یک یخچال و زن وجود ندارد، زیرا هر دو جزو دارایی‌های مرد هستند.

نکته: در افغانستان رسم به این صورت است که دختر در موقع ازدواج فروخته می‌شود. یعنی پدر در ازای دریافت مبلغی دختر خود را به ازدواج فردی درمی‌آورد(می‌فروشد)! البته نباید چشم به ایدئولوژی افغانستان از لحاظ دینی ببندیم. طالبان یک گروه تندرو-اسلامی است. یکی از مسئولان طالبان در جواب سوال خبرنگار در مورد نقش زنان در جامعه، با استناد به آیه قرآن، زنان را کشتزار مردان خوانده بود!

مسمومیت دختران در مدارس ایران

زنان در ایران به راحتی می‌توانند وارد دانشگاه شوند و تحصیلات عالی خود را ادامه دهند. اما به تازگی، بعد از شروع اعتراضات در ایران که پیشرو این جنبش زنان و دختران بودند، اتفاقات بسیار عجیبی در مدارس ایران در قم(یکی از مذهبی‌ترین شهرهای جهان) رخ داده و می‌دهد.

مسمومیت دنباله‌دار دختران ایرانی در مدارس که ابتدا در قم بود و حال به کل کشور مانند یک ویروس شیوع پیدا کرده است. سوال اینجاست، چرا فقط مدارس دختران؟ چرا اولین حادثه در قم اتفاق افتاد؟ چرا این اتفاق بعد از اعتراضات شروع شده است؟ چرا هیچکسی بابت این مسئله دستگیر نشده است و هزاران “چرا”ی دیگر!

آیا ایران راه طالبان را در پیش گرفته است؟ بسیاری از تئوریسین‌های معاصر این حرکت را به تندروهای اسلامی نسبت داده‌اند! به نظر این تئوریسین‌ها، اعتراضات، هزینه‌های سیاسی-اجتماعی-اقتصادی زیادی را در پی داشته است. به همین دلیل، آن‌ها نیز به فکر انتقام افتاده‌اند و می‌خواهند دختران ایرانی را از تحصیل محروم کنند.

این داستان جایی بیشتر شکل واقعیت به خود می‌گیرد که بدانیم به تازگی “فاطمه رضایی” دانش‌آموز 11 ساله مدرسه حضرت فاطمه معصومه در پی این مسمویت‌ها جان باخته است! البته فعلاً دستگاه‌های داخلی علت مرگ این دختر را از کار افتادن کلیه و ریه‌اش اعلام کرده‌اند. البته از آن جایی که نحوه مرگ بسیاری توسط این رسانه‌ها با شکل و شمایل کاملاً متفاوت از واقعیت بیان شده است، نمی‌توان روی گفته این عزیزان خیلی حساب باز کرد!

حال بیاید به سراغ بحث توانمندسازی زنان برگردیم و ببینیم که نظر دنیا با این مسئله چگونه است؟

اصول توانمندسازی زنان

اصول توانمندسازی زنان که با همکاری پیمان جهانی سازمان ملل متحد و زنان سازمان ملل ایجاد شده است، برای توانمندسازی زنان در بازار، محل کار و جامعه استفاده می‌شود.

این هفت اصل عبارتند از:

اصل 1: ایجاد رهبری شرکتی در سطح بالا برای برابری جنسیتی

اصل 2: ​​با همه افراد در محل کار منصفانه رفتار کنید، با احترام و حمایت از عدم تبعیض و حقوق بشر

اصل 3: اطمینان از سلامت، رفاه و ایمنی همه کارگران اعم از زن یا مرد

اصل 4: ارتقاء آموزش، آموزش و توسعه حرفه‌ای برای زنان

اصل 5: اجرای زنجیره تامین، شیوه‌های بازاریابی و توسعه شرکتی که زنان را توانمند می‌کند

اصل 6: برابری قهرمان از طریق ابتکارات و حمایت‌های اجتماعی

اصل 7: اندازه‌گیری و گزارش عمومی در مورد پیشرفت برای ایجاد برابری جنسیتی

چشم انداز جهانی توانمندسازی زنان

برابری جنسیتی یک حق اساسی بشر است و همچنین برای داشتن جهانی صلح آمیز و مرفه اساسی است. اما دختران و زنان همچنان با چالش‌های مهمی در سراسر جهان مواجه هستند. زنان معمولاً در نقش‌های قدرت و تصمیم‌گیری کمتر حضور دارند. آنها برای کار مساوی دستمزد نابرابر دریافت می‌کنند و اغلب با موانع قانونی و دیگر موانعی روبرو می‌شوند که بر فرصت‌های کاری آنها تأثیر می‌گذارد.

در کشورهای در حال توسعه، معمولاً دختران و زنان ارزش کمتری نسبت به پسران دارند. به جای فرستادن به مدرسه، اغلب آنها را مجبور به انجام کارهای خانگی در خانه می‌کنند یا قبل از بزرگسالی با تهیه جهیزیه ازدواج می‌کنند. سالانه 12 میلیون دختر زیر سن قانونی ازدواج می‌کنند.(اکثر این ازدواج‌ها در کشورهای اسلامی رخ می‌دهد.)

در حالی که پیشرفت‌هایی در بخش‌های مختلف جهان در حال انجام است، هنوز کارهای زیادی برای رفع مشکلات نابرابری جنسیتی باقی مانده است.

یکی از مثال‌های بارز برای نابرابری جنسیتی در ایران، حق خروج از کشور برای زن‌های متاهل و مجرد است! خانم‌های متاهل در ایران بدون داشتن اجازه همسر نمی‌توانند از کشور خارج شوند! ممکن است شما ورزشکار المپیکی باشید ولی به دلیل اینکه همسرتان به شما اجازه خروج از کشور را نمی‌دهد، نتوانید در مسابقات جهانی شرکت کنید!

مشکلات زنان و دختران در جهان خیلی وسیع‌تر و بزرگ‌تر از آن است که در یک مقاله گنجانده شود، ولی اگر شما دوست دارید که نقش یک فرد ناآگاه را بازی نکنید و جایگاه واقعی زن را رعایت کنید، پاراگراف‌های بعدی را با دقت بخوانید.

 چگونه می توانم در توانمندسازی زنان و دختران موثر باشم؟

ایستادگی در کنار زنان و سرمایه گذاری روی آنها یک شروع مهم است. از محل کار و مدارس گرفته تا خانه‌ها و اجتماعات. برابری جنسیتی زیربنای تمام کارهای World Vision است – و بسیاری از فعالیت‌های بزرگ وجود دارد که می‌توانید برای حمایت از حقوق زنان در کشورهای در حال توسعه در آن شرکت کنید.

• حمایت یک دختر: وقتی از دختری حمایت مالی می‌کنید، می‌توانید ابزارهایی را در اختیار او قرار دهید تا تحصیل کند و حقوقی را که لیاقتش را دارد پس بگیرد. این یک راه کلیدی است که دختران را می‌توان برای رشد و تأثیرگذاری بر نسل خود – و نسل بعدی – توانمند کرد.
• با پیدا کردن مسائلی که دختران را تحت تاثیر قرار می‌دهد – به عنوان مثال، ازدواج کودکان، خود را آموزش دهید. باوری در کشور ما وجود دارد که پسران دختران مدرسه‌ای را برای ازدواج انتخاب می‌کنند، چون به اصطلاح، آفتاب و مهتاب ندیده‌اند! بگذارید دخترتان زندگی‌اش را بکند و همسر خودش را خودش انتخاب کند! به او اجازه دهید وارد اجتماع شود و با چالش‌های زندگی رو به رو شود! دختر شما قوی است، این را باور کنید!
• در مورد آنچه World Vision برای ایجاد تغییر انجام می‌دهد بیاموزید. درباره رویکرد ما برای کمک به دختران برای فرار از نابرابری جنسیتی بیشتر بخوانید. World vision در واقع یک نوع بینش جهانی و یک چشم‌انداز جهت پیشرفت تمام جوامع بین‌المللی است!

حرف آخر

برای حرف آخر، دوست دارم یک نقل قولی که در سن 14 سالگی با آن مواجه شدم را برای شما بازگو کنم. “اگر جامعه چشم خود را بر روی یک زن و توانمندی‌هایش ببندد، نیمی از قدرت خود را از دست خواهد داد”. پس برای صلاح خودتان هم که شده، زنان را کوچک نشمارید، زیرا آن‌ها هم پتانسیل‌هایی برای پیشرفت دارند!

Unknown