محدود کردن دسترسی عامه مردم به اینترنت که ما از آن با نام فیلترینگ اینترنت یاد می‌کنیم، به سرعت زیادی در حال شیوع است. تمامی این محدودیت‌ها توسط دولت‌ها در سرتاسر جهان به خاطر منافع سیاسی خود انجام می‌شود. این روش، در چند سال اخیر به یکی از آسان‌ترین انتخاب‌های دولت‌ها برای سرکوب معترضین به سیاست‌های غلط تبدیل شده است. البته در بعضی از موقعیت‌ها، مسئله سرکوب فقط به مختل کردن چند روزه اینترنت منجر نمی‌شود. چیزی که ما امروز در ایران شاهد هستیم، چیزی فراتر از یک اختلال جزئی و کوتاه مدت است! در ایران ما هم به اینترنت دسترسی داریم، هم از استفاده از آن محرومیم. هم فیلترینگ اینترنت شدید است و هم هیچ فیلترینگی رخ نمی‌دهد! بله دقیقاً منظور ما همان طرح صیانت از کاربران اینترنتی است که گویی طرح صیانت از مسئولان است تا کاربران!

دولت‌ها دوست دارند همه چیز تحت کنترل آن‌ها باشد، از بازار گرفته تا منابع انسانی، از مراتع گرفته تا کارخانه‌های صنعتی. آن‌ها می‌خواهند همه چیز را کنترل کنند و شاید هم بتوانند تمام اجسام فیزیکی را به کنترل خود در بیاورند، اما آیا واقعاً ممکن است که بتوانند اینترنت را کنترل کنند؟ جواب هم بله است و هم خیر، اگر از این همه بازی با کلمات خسته شده‌اید، مرا ببخشید ولی واقعاً شرایط همینطوری است که نوشته می‌شود…

اینترنت یک بستر بسیار عظیم است که امروزه مردم نه تنها برای ارتباط با یکدیگر، بلکه برای کسب درآمد نیز از آن استفاده می‌کنند. در بخش قبلی گفتیم که دولت هم می‌تواند اینترنت را کنترل کند و هم نمی‌تواند، اما منظور ما دقیقاً چه بود؟ ببینید، آن‌ها با پروسه فیلترینگ اینترنت می‌توانند دسترسی عموم مردم را به اینترنت کنند و یا قطع کنند، این یعنی می‌توانند آن را کنترل کنند. بعد از فیلترینگ اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، آن‌ها برای کنترل بیشتر برنامه‌های جایگزین داخلی را رونمایی می‌کنند تا مردم به جای استفاده از یک برنامه که سرورش در آمریکاست، از آن برنامه جایگزین داخلی استفاده کنند. اما در این مقطع یک سوالی پیش می‌آید، آیا دولتی که کسب‌وکار و راحتی مردم را با فیلترینگ اینترنت مختل کرده، برای حریم خصوصی کاربران احترامی قائل است؟ همین پرسش باعث می‌شود تا مردم به برنامه‌های داخلی کوچ نکنند و این یعنی آن‌ها در عین داشتن توانایی کنترل اینترنت، نمی‌توانند آن را کنترل کنند!

در چند هفته اخیر، بعد از فیلترینگ شدید اینترنت در ایران و کاهش پهنای باند (فیلتر شدن) واتساپ و اینستاگرام، دولت ایران انتظار داشت که مردم برای نجات کسب‌وکار خودشان به برنامه‌هایی مثل روبیکا مهاجرت کنند، اما این اتفاق نیفتاد! فیلترینگ اینترنت بیشتر از همه ما، به فعالان حوزه دیجیتال مارکتینگ و آنلاین‌شاپ‌ها آسیب زد، اما آن‌ها با این حال باز هم حاضر به کوچ به برنامه‌های داخلی نشدند. یک ایران از شما تشکر می‌کند…

فیلترینگ اینترنت و دیجیتال مارکتینگ

کسب‌وکارهای کوچک معمولاً مشاغل خصوصی، مشارکتی یا شرکت‌های انفرادی هستند. آن‌ها نسبت به مشاغل معمولی کارمندان کمتری دارند. کسب‌وکارهای کوچک تنها در چند سال راه طولانی را پیموده‌اند. اینترنت ابزارهای زیادی را برای مشاغل کوچک فراهم کرده است و نتیجه آن هم کسب درآمد از طریق همین فضا است. با توجه به این موضوع، به جرات می‌توان گفت که اینترنت ابزاری کاربردی برای اکثر مشاغل است. کاربران بر اساس آنچه که از طریق جستجوی خود در اینترنت می‌بینند و می‌شنوند خرید می‌کنند. از این بررسی‌ها به عنوان بازاریابی دهان به دهان یاد می شود که یکی از مطمئن‌ترین روش‌ها در دیجیتال مارکتینگ است. نسل هزاره به سرعت با فناوری سازگار می‌شود و نسل زد هم که خود بومی اینترنت است.

این بدان معناست که اینترنت منبع حیاتی برای این نسل‌ها برای یادگیری و کسب درآمد است. نیروی کار با نسل هزاره همیشه در حال رشد است. کسب‌وکارها برای همگام شدن با استراتژی‌های مارکتینگ رقبای خود مدام در حال تغییر هستند و تمام این تغییرها و پیشرفت‌ها به خاطر وجود داشتن اینترنت است. استفاده از اینترنت برای بازاریابی منجر به انتشار سریع اطلاعات می‌شود و زمانی که اینترنت قطع شود، کسب‌وکارهای کوچک، مزیت و امتیازی را که اینترنت برای فعالیت و رقابت با کسب‌وکارهای بزرگ به آن‌ها می‌دهد را از دست خواهند داد.

قطع اینترنت بدون شک بیش از یک ناراحتی است. در برخی موارد، موضوع مرگ و زندگی است. اما مطمئناً موضوع از بین رفتن وسایل معیشت، دسترسی محدود به اطلاعات و محدود شدن آزادی بیان است. افراد بیشتری زندگی خود را به صورت آنلاین می‌گذرانند و برای انجام معاملات تجاری خود به اینترنت نیاز دارند. خطر قطع اینترنت توسط دولت هزینه‌های زیادی دارد.

آیا دیجیتال مارکتینگ با این روند نابود خواهد شد؟

مبحث نابودی دیجیتال مارکتینگ یک مبحث کاملاً کارشناسی است و مطالبی که در ادامه می‌خوانید، گزیده‌ای از صحبت‌های دیجیتال مارکترهای ایرانی است. دیجیتال مارکتینگ هرگز نابود نمی‌شود، بله فیلترینگ اینستاگرام ضربه بسیار مهلکی را به پیکر کسب‌وکارها و دیجیتال مارکتینگ وارد کرده است، اما شبکه‌های اجتماعی تنها کانال مارکتینگ نیستند! گوگل هنوز هم پا برجاست و استفاده از آن ممکن است (البته در شرایطی خاص گوگل کروم نیز توسط دولت از دسترس خارج می‌شود!) سئو یکی از شاخه‌های دیجیتال مارکتینگ است و این یعنی با داشتن یک سایت و سئو کردن آن هنوز هم می‌توان به ادامه حیات نقش دیجیتال مارکتر در ایران امید داشت!

آیا گوگل کروم فیلتر می‌شود؟

در بخش‌های ابتدایی این مقاله به این موضوع اشاره کردیم که دولت با فیلتر کردن اینستاگرام، روبیکا را به عنوان جایگزین معرفی کرد! جدای از این بحث که آیا واقعاً روبیکا کارایی اینستاگرام را دارد یا خیر، باید به این موضوع اشاره کنیم که در نهایت یک جایگزین برای اینستاگرام در دست دولت وجود داشت و به همین خاطر توانست آن را به راحتی فیلتر کند! اما در بحث گوگل کروم، داستان کاملاً متفاوت است. گوگل کروم محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین موتور جستجوی دنیاست. در سال 2020، طبق تحقیقات Backlinko، حدود دو میلیارد و ششصد و پنجاه میلیون نفر از این موتور جستجو استفاده می‌کنند.

حالا سوال نهایی، آیا در ایران برای گوگل کروم جایگزینی داریم؟ قطعاً خیر! فیلترینگ اینترنت و از دسترس خارج کردن گوگل کروم برای همیشه در ایران غیرممکن است، چون حتی سایت‌های داخلی و دولتی نیز از این سرویس استفاده می‌کنند و گزینه جایگزین دیگری ندارند!

حرف آخر

فیلترینگ اینترنت فقط مختص به ایران نبوده و نخواهد بود. در بسیاری از کشورهای جهان، هنگام شروع اعتراضات، دولت دسترسی به اینترنت را کاهش می‌دهد تا بتواند به نوعی صدای معترضان را سانسور کند. اما همه ما می‌دانیم که برای یافتن راه حل باید تلاش و همت کرد، پاک کردن صورت مسئله و انکار موجودیت آن هیچ‌گاه یک راه حل نبوده و نخواهد بود!

unknown 2