کربن فعال یا کربن اکتیو نوعی گرافیت خام است که از نیروهای جاذب فیزیکی با بالاترین حجم تخلخل جذب کننده است. کربن فعال از پوست نارگیل، چوب، پوست گردو، پوست بادام و پسته تهیه می‌شود.

اشکال کربن فعال

اشکال کربن فعال یا کربن اکتیو به سه شکل تقسیم می‌شود:

کربن اکتیو گرانولی

این کربن از ذرات نامنظم به قطر 5.2 تا 5 میلیمتر تشکیل شده است که در کاربردهای فاز مایع مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کربن اکتیو پودری

کربن اکتیو پودری دارای ذرات 5 میلیمتر می‌باشد که در زمینه مایعات و تصفیه گاز دودکش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کربن اکتیو اکسترود شده

کربن اکتیو از قطر 5 تا 5.8 میلیمتر است. این کربن اکتیو به دلیل گرد و غبار، مقاومت مکانیکی زیاد و افت فشار  کم عمدتا در زمینه گاز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربرد کربن فعال

کربن اکتیو در زمینه مصارف صنعتی و مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در استفاده از کربن اکتیو -که از بهترین و برترین جاذب‌های جهان است- از فیلترهای این مواد تصفیه برای بازیافت طلا از سنگ معدن به کار می‌رود.

کربن فعال در حذف موارد زیر بسیار کاربرد دارد:

1. جلوگیری از ترکیب رنگ، بو، طعم
2. مورد استفاده در زمینه ضدعفونی کننده مرتبط با کلرها و دیگر ضدعفونی‌کننده‌ها
3. حذف سموم جلبکی
4. حذف ترکیبات هورمونی که تاثیر منفی بر بدن می‌گذارند
5. حذف آلودگی محصولات دارویی و مراقبتی

از دیگر کاربردهای کربن اکتیو

1. آب را دکلره کرده و باعث می‌شود تا مواد آلی را به راحتی جذب کند
2. پاک کردن کلرامین‌های موجود در آب‌های آشامیدنی
3. مواد شیمیایی را دکلره کرده و از بین می‌برد.
4. از بین بردن طعم و بو مواد شیمیایی و نشت مواد شیمیایی

کربن اکتیو در موارد زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

1. ترکیباتی مانند سیلوکسان و ترکیبات آلی فرار را حذف می‌کند.
2. بهره وری عملیات نیروگاه را افزایش می‌دهد.
3. به پاکسازی، حذف، کنترل بو و سولفید هیدروژن در هوا کمک می‌کند.
4. دی اکسید کربن، نیتروژن، سولفید هیدروژن، فلزات مانند جیوه را از گاز طبیعی حذف می‌کند.

کربن فعال در صنعت غذا و نوشیدنی ها

1. حذف طعم و بو و رنگ زدایی
2. اصلاح طعم  ومزه
3. تصفیه شربت گلوکز و ساکاروز
4. رنگ زدایی ژلاتین
5. رنگ زدایی و از بین بردن گلیسیرین
6. تغییر رنگ های خوراکی
7. حذف آلاینده ها
8. حذف کافئین از چایی و قهوه

کربن اکتیو در کاربرد پزشکی

کربن فعال برای پاکسازی سموم بدن و در داروها مورد استفاده قرار می‌گیرد. موارد زیر داروهای کربن اکتیودار می‌باشند:

1. آرامبخش
2. متیل گزانتین
3. کاربامازپین
4. کلسیم های مسدود کننده
5. داپسون

مزایای کربن فعال در بدن

گاز روده:

کربن اکتیو دارای تخلخل‌های زیادی است که گاز روده می‌تواند از میان میلیون‌ها سوراخ ایجاد در کربن فعال عبور کند و یا این روند، آن گازها را غیرفعال می‌کند.

سلامت کلیه ها:

کسانی که دچار بیماری‌های کلیوی هستند می‌توانند از قرص‌های کربن فعال استفاده کنند. همچنین این کربن فعال در بهبود گوارش و التهاب و از بین بردن سموم وارد شده به بدن کمک می‌کند.

فیلتراسیون آب

زغال فعال قابلیت از بین بردن سموم داخل بدن و ویروس‌ها، قارچ‌ها و باکتری‌ها را دارد.

سفید شدن دندان و سلامت دهان

فروش کربن اکیتو بیشتر در زمینه سفید کردن دندان‌ها و همچنین از بین بردن ویروس‌ها و باکتری‌های موجود روی دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مراقبت از پوست

کربن فعال آلودگی‌ها، گرد و غبار و مواد شیمیایی را از روی پوست شما پاکسازی می‌کند و می‌توانید شاهد یک پوست تمیز و شاداب باشید.

معایب کربن فعال

زغال فعال در اکثر موارد بی خطر در نظر گرفته می‌شود و عوارض جانبی آن نادر و به ندرت جدی است.

هنگام استفاده از زغال چوب فعال به عنوان پادزهر سم اضطراری، این خطر وجود دارد که به جای معده وارد ریه‌ها شود. این امر به ویژه زمانی که استفراغ می‌کنید یا خواب آلود یا نیمه هوشیار هستید اتفاق می‌افتد.

علاوه بر این، زغال چوب فعال می‌تواند علائم را در افراد مبتلا به فشار خون چندگانه (یک اختلال ژنتیکی نادر) که بر پوشش روده و سیستم عصبی تاثیر می‌گذارد، بدتر کند.

زغال چوب فعال به ندرت باعث انسداد یا سوراخ شدن روده می‌شود. لازم به ذکر است که زغال فعال ممکن است جذب برخی داروها را کاهش دهد. عوارض جانبی زغال فعال شامل یبوست و مدفوع سیاه است.

عوارض جانبی جدی‌تر اما کمتر شایع شامل کند شدن یا انسداد روده، نارسایی ریه و کم آبی بدن است.

در دوران بارداری و شیردهی، استفاده کوتاه مدت از زغال فعال بی ضرر است. با این حال، قبل از استفاده حتما با پزشک خود مشورت کنید.

این ماده در برابر تخریب و دفع آب و روغن بسیار مقاوم است و از خرید کربن فعال در موارد زیر استفاده می‌شود:

1. سورفکتانت در کف ایستگاه آتش نشانی
2. امولسیفایر در رنگ
3. ضد گرد و غبار برای حمام های متالیزاسیون
4. آفت کش برای طعمه حشرات
5. آنتی استاتیک در کاغذ عکاسی
6. پانسمان زخم گچ و ضد آب
7. اجاق گاز نچسب
8. ضد عفونی کننده آب و خاک
9. برای فرش و اثاثیه یا لوازم داخلی لباس
10. دافع روغن و آب برای بشقاب و ظروف غذا
11. هوا و گاز طبیعی

کربن فعال برای چه استفاده می شود؟

کربن اکتیو برای تصفیه مایعات و گازها و تصفیه آب‌های آشامیدنی شهری و فرآوری مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خصوصیات و مشخصات کربن اکتیو

برخی از ویژگی‌ها و مشخصات منحصر به فرد کربن اکتیو یا ذغال فعال، به شرح زیر است:

• دارای ساختار و اجزای متخلخل
• دارای سطح فعال بالا
• دارای ظرفیت جذب بالا
• دارای قابلیت باز یافت و فعال سازی دوباره
• قابلیت هدایت الکتریکی بالا
• دارای پایداری و مقاومت زیاد
• مقرون به صرفه بودن و هزینه مناسب

mrpump