الکتروموتور به نگهداری و سرویس دوره‌ای نیاز دارد. الکتروموتورها به دلایل مختلفی ممکن است دچار مشکل شوند و از کار بیفتند. از کار افتادن و خراب شدن الکتروموتور ممکن است باعث ایجاد ضرر و هزینه‌های اضافی زیادی شود. به همین خاطر در این مقاله 10 نکته برای نگهداری بهتر از الکتروموتورها گفته‌ایم. نگهداری و مراقبت از تمام الکتروموتورهای ایرانی و چینی مانند الکتروموتور ارسم، موتوژن، جمکو و… شبیه به یکدیگر است. پس اهمیتی ندارد از چه برند و چه مدل الکتروموتوری استفاده می‌کنید. این راهنما برای شما مفید خواهد بود.
فهرست
10 نکته برای نگهداری از الکتروموتور
تمام نکات گفته شده می‌تواند عملکرد و عمر الکتروموتور و تجهیزات آن را افزایش دهد:
روغن کاری الکتروموتور
روغنکاری نقش بسیار مهمی در افزایش عمر بلبرینگ‌ها دارد. شما باید با استفاده از روغن و گریس، روغن کاری الکتروموتورها را انجام دهید. همچنین در هنگام نصب بلبرینگ‌ها بررسی کنید که آیا آن‌ها از قبل توسط کارخانه روغن کاری شده‌اند یا خیر.
توجه داشته باشید که نه روغن کاری زیاد برای الکتروموتور خوب است و نه روغن کاری کم. اگر بیش از حد روغن کاری انجام دهید سرعت اتلاف گرمای ایجاد شده توسط بلبرینگ‌ها کم می‌شود. در نتیجه گرمای الکتروموتور زیاد می‌شود و باعث آسیب دیدن بلبرینگ‌ها و کم شدن عمرشان می‌شود. توصیه‌های تولیدکننده الکتروموتور را در مورد روغنکاری جدی بگیرید و سعی کنید روغنکاری را مطابق با دستورالعمل سازنده انجام دهید. (بعد از هر 250 ساعت کار الکتروموتور، باید وضعیت روغن کاری گیربکس‌ها و بلبرینگ‌ها را چک نمایید.)
دور کردن الکتروموتور از ارتعاشات بیش از حد
تمام الکتروموتورها در هنگام کار کمی می‌لرزند، اما ارتعاشات بیش از حد برای الکتروموتور مخصوصا زمانی که کار نمی‌کند بسیار مضر است، زیرا در این هنگام یاتاقان‌ها شروع به لرزش می‌کنند و چربی روغن و یا گیریس از الکتروموتور خارج می‌شود. در نتیجه بین یاتاقان‌ها و سایر سطوح فلزی الکتروموتور اصطکاک ایجاد می‌شود. پس الکتروموتور خود را از ارتعاشات و لرزش زیاد و مداوم موتور و یا ابزار دیگری که کار می‌کند، دور نگه دارید. همچنین علت لرزش و ارتعاش بیش از حد می‌تواند مشکلات مکانیکی مانند ناهماهنگی بلبرینگ‌ها، یاتاقان‌های فرسوده، ناترازی و کشش بیش از حد تسمه یا زنجیر متصل به دستگاه و یا دلایل الکتریکی باشد.
کنترل رطوبت
میزان آسیب‌پذیری الکتروموتورها در مقابل رطوبت متفاوت است. اگر الکتروموتورتان برای مدت زمان طولانی کار نکرده است پس ممکن است در قسمت‌های داخلی الکتروموتور رطوبت به‌وجود آمده باشد. این رطوبت می‌تواند باعث زنگ زدگی تجهیزات داخلی شود. شما می‌توانید با گریس کاری از زنگ زدن الکتروموتور خودداری کنید. همچنین می‌توانید به الکتروموتورها در هنگام مونتاژ مواد ضد زنگ زدگی اضافه کنید.
تلفات الکتروموتور
تلفات الکتروموتور به سه دسته تقسیم می‌شود. تلفات می‌توانند باعث خرابی عایق و الکتروموتور شوند.
الف:تلفات هسته
در طول تلفات هسته، حرارت از بین می‌رود و باعث تخریب آن می‌شود. (هرچه گرما بیشتر باشد امکان تخریب هسته بیشتر است.) شما می‌توانید با استفاده از یک لایه نازک‌تر و افزایش طول عمر هسته، خرابی‌ها را کاهش دهید.
ب: تلفات روتور
تلفات روتور معمولا در میله‌های رسانای روتور رخ می‌دهد که ممکن است باعث بزرگ‌تر شدن آن‌ها تا سطح مقطع بشود.
پ:تلفات استاتور
در هنگام ورود جریان به داخل سیم پیچ، تلفات استاتور رخ می‌دهد. برای کاهش تلفات استاتور از سیم‌های ضخیم‌تر و عایق‌های نازک‌تر استفاده نمایید.
پلن و برنامه ریزی برای تعمیر و نگه داری الکتروموتور
هر زمانی که برای الکتروموتور کاری انجام می‌دهید و یا آن را سرویس می‌کنید، تاریخ آن را ثبت کنید. این کار مانع سرویس‌های اضافی و دوباره می‌شود. همچنین این برنامه به پیشگیری از ایجاد مشکل نیز کمک می‌کند. تمام موارد مانند زمان تعویض یاتاقان‌ها، زمان تنظیم تسمه، زمان روغن کاری و… ثبت نمایید.
همچنین یک برنامه‌ی از قبل تعیین شده برای نگه داری و تمیز کردن الکتروموتور خود آماده کنید. زیرا تمیز نگه داشتن الکتروموتور طول عمر آن را افزایش و عملکرد آن را بهبود می‌دهد. الکتروموتور نباید آغشته به چربی، گرد و غبار یا مواد زائد باشد. گرد و غبار می‌تواند به تنهایی دمای الکتروموتور را بالا ببرد و در گردش هوا اختلال ایجاد کند. (سعی کنید الکتروموتور را در جایی با تهویه دائمی نصب نمایید زیرا الکتروموتور هرچه در جای خنک‌تری باشد، عمر بیشتری خواهد داشت.)
سرویس دائمی بلبرینگ‌ها
برای جلوگیری از فرسایش بلبرینگ‌ها ابتدا از هم تراز بودن الکتروموتور اطمینان حاصل نمایید. در قدم دوم دمای کاری دستگاه را در وضعیت استاندارد نگه دارید. دمای الکتروموتورهای صنعتی متفاوت است و در عمر بلبرینگ تاثیر دارند. همچنین حتما در هنگام تعویض بلبرینگ، از بلبرینگ با کیفیت استفاده کنید. بلبرینگ ارزان در دراز مدت از نظر اقتصادی و مدت زمان کارکرد به صرفه نمی‌باشد.
بررسی دائمی روتور و استاتور
از روتور و استاتور به عنوان قلب الکتروموتور یاد می‌شود. الکتروموتور بدون روتور و استاتور کارایی ندارد. در زمان‌های مختلف فاصله قطری و طولی روتور و استاتور را دقیق اندازه بگیرید و با دستورالعمل کارخانه سازنده تطابق دهید.
بررسی اتصالات الکتروموتور
تمام اتصالات الکتریکی الکتروموتور باید سفت و محکم باشد. حرکت پیچ‌های الکتروموتور باعث باز شدن اتصالات می‌شود. فیوزها، اتصالات کابل‌ها، کنداکتورها و مدارشکن‌ها معمولا در معرض شل شدن و باز شدن هستند و باید دائما چک شوند.
تعادل میان ولتاژ و جریان
اگر دامنه ولتاژ سه فاز متفاوت از همدیگر باشد، باعث عدم تعادل ولتاژ می‌شود و عدم تعادل ولتاژ باعث عدم تعادل جریان می‌شود. این اتفاق باعث مشکلاتی مانند لرزش، گشتاور ضربانی و افزایش دمای بیش از حد سیم پیچ و در نهایت عمر و راندمان الکتروموتور کاهش می‌یابد.
کم و زیاد بودن ولتاژ
عایق‌های استاتور موتور به خاطر کم و زیاد بودن ولتاژ فرسوده می‌شوند. همچنین کم بودن ولتاژ باعث تنش حرارتی در عایق ها می‌شود.
در ولتاژ پایین راندمان موتور کمتر از بار کامل خود خواهد شد، داغ‌تر کار می‌کند، لغزش بیشتری دارد، گشتاور کمتری تولید می‌کند و در نهایت طول عمر کمتری خواهد داشت.
در آخر
رعایت نکات بالا به طولانی‌تر کردن عمر الکتروموتور کمک می‌کند و از هزینه‌های اضافه جلوگیری می‌کند. همچنین یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار در ماندگاری و عملکرد الکتروموتور، انتخاب الکتروموتور مناسب برای شرایطتان است. به عنوان مثال اگر الکتروموتور را برای راه اندازی پمپ آب تهیه کرده‌اید، انتخاب درست پمپ آب و الکتروموتور تاثیر به سزایی در افزایش راندمان الکتروموتور و پمپ آب دارد. پس در انتخاب آن دقت کافی را داشته باشید و در صورت نیاز از یک متخصص و کارشناس کمک بگیرید. (اگر درمورد انتخاب پمپ آب مناسب خود دچار مشکل هستید می‌توانید راهنمای “نحوه انتخاب پمپ آب کشاورزی، صنعتی و خانگی” را مطالعه نمایید.)
0 Comments